پسوریازیس (Psoriasis) یک بیماری ژنتیکی است که به هیچ عنوان مسری نیست. در این بیماری بدن علیه خودش قیام میکند و مشکلات زیادی را به وجود میآورد؛ به همین دلیل پسوریازیس در دسته بیماریهای خود ایمنی قرار میگیرد.
پسوریازیس یک بیماری پوستی شایع نیست و معمولا افراد کمی به آن مبتلا میشوند؛ اما این دسته از افراد تقریبا به صورت مادامالعمر با این بیماری درگیر هستند.
یکی از مواردی که به حفظ سلامت پوست کمک میکند؛ جایگزین شدن سلولهای مرده با سلولهای تازه است. در طی بیماری پسوریازیس یا صدفک پوستی، سیگنالهای اشتباهی از سمت پوست به مغز ارسال میشوند. در نتیجه سرعت جایگزینی سلولهای جدید از ریزش سلولهای مرده بیشتر میشود. این افزایش سرعت در تولید سلولهای جدید، باعث ضخیم شدن پوست و فلسی شدن آن خواهد شد.
چه عواملی باعث ایجاد بیماری پسوریازیس میشوند؟
همانطور که گفتیم بیماری صدفک یک بیماری ژنتیکی است؛ در نتیجه ژن این بیماری از بدو تولد با بیمار همراهی میکند. البته هنوز علت اصلی ایجاد این بیماری مشخص نشده است؛ اما برخی از عوامل میتوانند شدت آن را در بدن افزایش داده و احتمال ابتلا به پسوریازیس را بالا ببرند. اصلیترین علتهایی که میتوانند بیماری صدفک پوستی را در بدن ایجاد کنند؛ از قرار زیر هستند:
ژنتیک : معمولا نیمی از بیمارانی که به این مرض پوستی مبتلا میشوند؛ سابقه خانوادگی داشتهاند. در این دسته از افراد پسوریازیس ممکن است از سنین پایین ایجاد شود.
استرس : استرس یکی از عواملی است که میتواند شدت پسوریازیس را افزایش دهد؛ به همین دلیل به این دست از بیماران توصیه میشود که تا حد امکان آرامش روانی خود را حفظ کنند.
هورمونها : هرچند هنوز مشخص نیست که هورمونها چه تاثیری بر روی بیماری پسوریازیس دارند؛ اما معمولا این بیماری از سنین بلوغ خود را نمایش میدهد. به علاوه بارداری هم ممکن است شدت آن را افزایش دهد؛ به همین دلیل پزشکان معتقد هستند که هورمونها بر روی صدفک تاثیرگذار هستند.
جراحتهای عفونی : همه قسمتهای بدن که دچار آسیبهای فیزیکی یا شیمیایی شدهاند؛ در معرض این بیماری هستند. عفونی شدن جراحتها میتواند بیماری پسوریازیس را شدت دهد؛ اما باید روی دیگر سکه را هم دید. زیرا درمان عفونت ممکن است این بیماری را بهبود ببخشد.
داروها : برخی از داروها هستند که میتوانند باعث افزایش شدت پسوریازیس شده و یا سرعت پیشرفت آن را افزایش دهند. از مهمترین این داروها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
داروهای ضد مالاریا، لیتیم، داروهای فشار خون که برای مسدود کردن رسپتور بتا استفاده میشوند.
علاوه بر این قطع مصرف برخی از داروها هم میتواند شدت بیماری را افزایش دهد که از مهمترین آنها میتوان به کورتیکواستروئیدهای خوراکی و موضعی قوی اشاره کرد.
چاقی : داشتن اضافهوزن یا چاقی شدید یکی از عوامل زمینهای ایجادکننده بیماری پسوریازیس است؛ علاوه بر این، ترکیب چاقی با این بیماری پوستی میتواند ریسک سکتههای قلبی و مغزی را هم افزایش دهد.
مصرف دخانیات و الکل : نتایج تحقیقات علمی نشان داده است که رابطه مستقیمی بین پسوریازیس و مصرف نوشیدنیهای الکلی یا استعمال دخانیات وجود دارد.
انواع پسوریازیس
پنج نوع پسوریازیس داریم، که آگاهی از نوع پسوریازیسی که دارید میتواند به شما کمک کند بهترین درمان را انتخاب کنید.
پسوریازیس پلاکی
بیماری پسوریازیس پلاکی شایعترین نوع پسوریازیس است که به صورت برجستگیهای قرمزی دیده میشود که روی آن را لایهای از سلولهای پوستی مرده به رنگ سفید نقرهای پوشانده است. این پلاکها اغلب روی پوست سر، زانوها، آرنجها و پایین کمر دیده میشوند و اکثراً خارش دارند، حتی ممکن است ترک بخورند و دچار خونریزی شوند.
پسوریازیس قطرهای یا خالدار (Guttate)
بیماری پسوریازیس خالدار (GUH-tate) نوعی پسوریازیس است که به صورت ضایعههای کوچک نقطهمانند پدیدار میشود. این نوع پسوریازیس اغلب در کودکی و اوایل بزرگسالی و به دنبال یک عفونت استرپتوکوکی شروع میشود. پسوریازیس خالدار دومین نوع رایج پسوریازیس بعد از پسوریازیس پلاکی است، به طوری که 10 درصد افرادی که پسوریازیس دارند، به نوع خالدار آن مبتلا هستند.
پسوریازیس معکوس
بیماریپسوریازیس معکوس به صورت ضایعههای بسیار قرمز رنگ در چینخوردگیهای بدن مانند پشت گردن، زیر و کشالهی ران دیده میشود و ممکن است ظاهری صاف و درخشان داشته باشد. بسیاری از افرادی که به این نوع پسوریازیس مبتلا هستند، همزمان در دیگر قسمتهای بدنشان به نوع دیگری از پسوریازیس هم دچار شدهاند.
پسوریازیس پوسچولار
مشخصهی اصلی پسوریازیس پوسچولار (PUHS-choo-lar) وجود دانههای جوش سرسفید است که اطراف آنها را پوست قرمز فراگرفته است. مایع سفید درون این دانهها عفونت نیست و حالت مسری هم ندارد، بلکه این مایع سفید، همان گلبولهای سفید هستند. این نوع پسوریازیس، ممکن است در هر بخشی از بدن دیده شود ولی اغلب روی دستها و پاها ظاهر میشود.
پسوریازیس اریترودرمیک
پسوریازیس اریترودرمیک (eh-REETH-ro-der-mik) نوع بسیار شدید پسوریازیس است که منجر به قرمزیهای بسیار وسیع و سوختگی مانند در اکثر نقاط بدن میشود. این نوع پسوریازیس بسیار دردناک و خارشدار است و ممکن است باعث ورقه شدن پوست بدن شود. پسوریازیس اریترودرمیک بسیار نادر است و تنها در 3 درصد افرادی که در طول عمر خود دچار پسوریازیس میشوند ظاهر میشود. این نوع پسوریازیس عموماً در افرادی دیده میشود که دارای پسوریازیس پلاکی ناپایدار هستند.
جهت مشاهده و خرید کرم ترک دست و پا جی با قیمت عمده کلیک کنید
بیماری پسوریازیس در چه قسمتهایی از بدن دیده میشود؟
پسوریازیس میتواند در هر نقطهای از بدن مثل پلکها، گوشها، دهان و لبها، چینخوردگیهای بدن، دستها و پاها و حتی ناخنها ظاهر شود. باید دقت داشت که پوست این نواحی با یکدیگر متفاوت است و درمانهای متفاوتی را هم میطلبد.
وقتی پسوریازیس به منطقهی خاصی از بدن محدود باشد معمولاً از نوردرمانی یا درمانهای موضعی و محلی استفاده میشود. با این حال، در صورتی که پسوریازیس خیلی گسترده و تهدیدکنندهی زندگی باشد، ممکن است پزشک از داروهای خوراکی یا تزریقی هم استفاده کند. صرفنظر از این که پسوریازیس در چه نقطهای از بدن ظاهر میشود، درمانهای موثری برای آن وجود دارد.پسوریازیس پوست سر
پسوریازیسی که پوست سر را درگیر میکند، ممکن است به شکل پوستهریزی خفیف، سبک و نازک باشد، اما ممکن است به صورت بسیار شدید و همراه با پلاکهای ضخیمی ظاهر شود که کل پوست سر را میپوشاند. پسوریازیس میتواند از پوست کف سر هم فرارتر رود و مناطق پیشانی، پشت گردن و اطراف گوشها را هم درگیر کند.
پسوریازیس صورت
پسوریازیس مربوط به صورت اغلب اوقات ابروها، پوست بین بینی و لب بالایی، بالای پیشانی و خط رویش مو را درگیر میکند. این نوع پسوریازیس را که روی صورت و نواحی اطراف آن ایجاد می شود، باید با دقت درمان کرد، چون پوست این نواحی بسیار حساس است.
پسوریازیس ناخن و دست و پاها
قرمزی ناشی از پسوریازیس روی دستها و پاها را که حالت سوختگی دارد باید به سرعت و با دقت درمان کرد. در برخی موارد، این قرمزیها همراه با ترکخوردگی، تاول و تورم هستند. در حدود 50 درصد افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند، ناخنها هم دچار تغییراتی میشوند، و در 80 درصد افرادی که پسوریازیس آرتریتی دارند هم این تغییرات ناخنها به چشم میخورد.
پسوریازیس ناحیه تناسلی
شایعترین نوع بیماری پسوریازیس در ناحیهی تناسلی، پسوریازیس معکوس است، اما دیگر انواع پسوریازیس هم ممکن است در نواحی تناسلی، به خصوص در مردان، دیده شود. پسوریازیس تناسلی نیاز به درمان و مراقبت ویژه و دقیق دارد.
چینخوردگیهای بدن
در چینخوردگیهای بدن مانند زیر بغل و زیر پستانها معمولاً پسوریازیس معکوس بروز پیدا میکند که متناوباً به علت تعریق و سایش، تحریک میشود.
بیماری پسوریازیس یا بیماری صدف زمینهساز کدام بیماریها است؟
اگر پسوریازیس دارید، در معرض خطر برخی بیماریهای خاص هستید. این بیماریها شامل:
اختلالات چشم: بیماری ملتحمه و بلفاریت در افراد مبتلا به پسوریازیس رایج هستند.
دیابت نوع 2: خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در افراد مبتلا به پسوریازیس بیشتر است.
فشار خون بالا: فشار خون بالا در افراد مبتلا به پسوریازیس بیشتر دیده میشود.
بیماری قلب و عروقی: برای افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی دو برابر بیشتر از افراد بدون این بیماری است. پسوریازیس و بعضی از درمانهایی که صورت میگیرند، باعث افزایش ضربان قلب، سکته مغزی، کلسترول بالا و آترواسکلروز میشوند.
سندروم متابولیک: این سندرم که شامل: فشار خون بالا، افزایش سطح انسولین و سطوح کلسترول غیر طبیعی است، خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش میدهد.
بیماری پارکینسون: این بیماری مزمن عصبی بیشتر در افراد مبتلا به پسوریازیس اتفاق میافتد.
بیماری کلیوی: پسوریازیس متوسط تا شدید بیماران کلیوی را با خطر بیشتری تهدید میکند.
مشکلات عاطفی: پسوریازیس همچنین میتواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد. پسوریازیس با کمبود اعتماد به نفس و افسردگی همراه است.
سایر بیماریهای خود ایمنی مانند بیماری ام اس و بیماری های التهابی روده به نام بیماری کرون بیشتر به افرادی که مبتلا به پسوریازیس هستند حمله میکنند.
جهت مشاهده و خرید کرم مرطوب کننده پمپی آی کارلی مدا گل وحشی با قیمت عمده کلیک کنید
علائم بیماری پسوریازیس چیست؟
در صورتی که فرد به این بیماری مبتلا باشد، همانطور که اشاره شد چرخه سلولی سلولهای پوستی به هم میریزد و سلولها بیش از حد تقسیم میشوند. این فرایند موجب ایجاد زخمهایی نقرهای رنگ و ضخیم بر سطح پوست میشوند؛ که اغلب قرمزی و سوزش و خارش را نیز به همراه دارند. از دیگر علائم این بیماری ضخیم شدن ناخنها، پوست خشک و ترکخورده و نقاط پوستهپوسته شده در پوست است. گاهی مفاصل متورم و سفتشده نیز با دیگر علائم بیماری پسوریازیس همراه است.
انواع خفیف این بیماری صرفا از نظر زیبایی برای فرد آزاردهنده است ولی انواع شدید آن دردهای بسیاری برای فرد به همراه میآورد و موجب تغییر شکل و از کار افتادگی برخی نواحی در بدن فرد میشود.
علائم پسوریازیس عبارتند از:
- فلسی شدن پوست به همراه پینههای زبر قرمز یا صورتی برآمده؛
- پوست خشک و ترکخورده که ممکن است خونریزی کند؛
- خارش و سوزش و درد روی پوست؛
- ضخیم شدن و برآمدگی ناخنها
- تاولهای پر از چرک روی لکههای قرمز پوست (در موارد نادر).
این علائم میتوانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند اما بیشتر روی زانوها، آرنجها و پوست سر ایجاد میشوند.
علائم پوستی پسوریازیس بیشتر کدام نواحی بدن را درگیر میکند؟
علائم پسوریازیس بیشتر در نواحی آرنج، زانو و پوست سر بروز میکند ولی ممکن است نواحی دیگر نیز درگیر شوند.
تشخیص پسوریازیس به چه شکل است؟
در حال حاضر هیچ آزمایش خونی که بتواند پسوریازیس را تأیید کند وجود ندارد، بنابراین پزشک با ارزیابی ضایعات پوستی فرد، وضعیت را تشخیص می دهد. بسته به شدت بیماری و نوع پسوریازیس فرد ممکن است ظاهر علائم متفاوت باشد.لذا ممکن است در برخی از بیماران برای تشخیص قطعی نیاز به بررسی نمونه برداری یا بیوپسی باشد.
بیماری پسوریازیس میتواند خفیف، متوسط یا شدید باشد. روشهای درمانی بستگی به این دارد که پسوریازیس شما تا چه اندازه شدید باشد. اینکه چه مقدار از بدن شما تحت تأثیر این بیماری قرار گرفته است، شدت این بیماری را مشخص میکند. کل دست (کف دست، انگشتها و انگشت شست) برابر یک درصد از سطح بدن شماست.
از سوی دیگر، شدت بیماری با بررسی اینکه چگونه پسوریازیس بر کیفیت زندگی بیمار تأثیر میگذارد نیز ارزیابی میشود. برای مثال، پسوریازیس میتواند تأثیر جدی بر فعالیتهای روزانه فرد داشته باشد، حتی اگر بخش کوچکی از بدن را مانند کف دست یا کف پا درگیر کرده باشد.
درجههای مختلف پسوریازیس:
- خفیف: علائم بیماری کمتر از سه درصد از بدن شما را درگیر میکند
- متوسط: علائم بیماری بین ۳ تا ۱۰ درصد از بدن شما را درگیر میکند
- شدید: علائم بیماری بیش از ۱۰ درصد از بدن شما را درگیر میکند
درمان پسوریازیس به چه صورت است؟
اگر پزشک تایید کند که فرد مبتلا به پسوریازیس است، درمان بستگی به نوع و شدت بیماری دارد. گزینه های اصلی شامل داروهای مالیدنی، خوراکی و تزریقی و فتوتراپی یا نوردرمانی است.
افراد مبتلا به پسوریازیس باید از نرم کننده ها برای مرطوب نگه داشتن پوست در هنگام استفاده از سایر درمان ها استفاده کنند. این احتیاط می تواند به کاهش خارش و سوزش کمک کند و همچنین ممکن است تعداد ضایعات یا پلاک های ایجاد شده را کاهش دهد.
اصلیترین داروهایی که برای کنترل پسوریازیس تجویز میشوند؛ از قرار زیر هستند:
- دیررانول،
- تزارتون،
- ترکیبات ویتامین دی مثل کلسیتریول و یا تاکالیستون،
- برخی از پمادها که دارای ترکیب کورتیکواستروئید هستند.
- برخی از لوسیونها برای درمان پوست سر،
- شامپوهای ضد شوره و ضد ریزش مو کاهش خارش و سوزش در پوست سر،
داروهای مربوط به بیماریهای خود ایمنی که در انواع حاد بیماری تجویز میشوند.
در مراحل پیشرفتهتر بیماری از اشعه ماورا بنفش برای کنترل آن استفاده میشود؛ به علاوه اگر بیمار پوست حساسی نداشته باشد، قرار گرفتن در معرض نور خورشید هم برای او مفید خواهد بود. زیرا ویتامین دی نور خورشید میتواند در کاهش عوارض بیماری بسیار کمک کند.
جهت خرید و مشاهده کرم با کیفیت آبرسان سوپکس مدل آلوئه ورا با قیمت عمده کلیک کنید
راهکارهای خانگی برای درمان و کم کردن عوارض بیماری پسوریازیس
هرچند بیماری صدفک پوستی یک بیماری نسبتا وحشتناک به نظر میرسد و در بسیاری از موارد غیر قابل درمان است؛ اما میتوان با استفاده از راهکارهای ساده خانگی، از شدت عوارض این بیماری تا حد زیادی کم کرد. اصلیترین اقداماتی که میتوانید در خانه برای کاهش عوارض پسوریازیس انجام دهید؛ از قرار زیر هستند:
حمام کردن
کسانی که مشکل پوستی دارند؛ بهتر است که روزانه حمام کنند. استفاده از صابونهای عطری برای این افراد ممنوع است و بهتر است بعد از حمام پوست خود را با روغنهای طبیعی کاملا چرب کنند. دمای آب برای این افراد باید ولرم باشد؛ زیرا آب داغ یا سرد برای آنها مضر خواهد بود.
استفاده از مرطوبکنندهها
استفاده از مرطوبکنندهها و لوسیونهای ضد حساسیت برای افراد مبتلا به پسوریازیس بعد از هر استحمام لازم است. برای اینکه خود را از انواع حساسیتها دور کنید؛ از هیچگونه لوازم عطری آرایشی بهداشتی استفاده نکنید.
کاهش وزن
اگر اضافهوزن دارید؛ در اسرع وقت به کاهش وزن روی بیاورید. کاهش وزن باعث کم شدن چربی و تعرق در بدن میشود؛ همین عوامل تا حد زیادی به بهبود پسوریازیس کمک میکنند.
قرار گرفتن در نور خورشید
نور خورشید به دلیل داشتن ویتامین دی یک داروی طبیعی برای پسوریازیس است. افراد مبتلا به این بیماری فراموش نکنند که قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید حتما از کرم ضد آفتاب استفاده کنند.
استفاده از مکملها
انواع ویتامینهای خوراکی مثل امگا ۳ و ویتامین دی میتوانند در بهبود این بیماری کمک کنند. شیر، سویا و آلوئه ورا را هم برای کاهش عوارض پسوریازیس توصیه کردهاند.
حفظ آرامش
یکی از عواملی که باعث تشدید علامتهای صدفک پوستی میشود؛ داشتن استرس است. هر چقدر که به آرامش بدن و اعصاب خود بیشتر کمک کنید؛ به همان نسبت به بهبود بیماری خود کمک کردهاید. از ورزشهای یوگا و مدیتیشن برای تسکین اعصاب خود کمک بگیرید.
کاهش مصرف دخانیات و نوشیدنیهای الکلی
مصرف همه انواع دخانیات و نوشیدنیهای الکلی باعث تشدید این بیماری میشود. برای بهبود بیماری خود و جلوگیری از عوارض بعدی بهتر است که در ترک سیگار بکوشید.
برای پسوریازیس چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد:
اگر احتمال میدهید که به پسوریازیس مبتلا هستید؛ حتما به پزشک مراجعه کنید تا پس از تشخیص قطعی درمان شما آغاز شود. همچنین اگر پسوریازیس این مشکلات را برای شما به همراه دارد:
- باعث ناراحتی و درد میشود
- ظاهر پوست شما را نامطلوب کرده و دچار ریزش مو شدهاید.
- منجر به مشکلات معمول مانند درد، تورم یا عدم توانایی برای انجام وظایف روزانه شده است.
در صورتی که علائم و نشانههای شما رو به وخامت است یا درمان نتیجهبخش نبوده، حتما از مشاورههای پزشکی راهنمایی و کمک بگیرید. ممکن است به داروهای مختلف یا ترکیبی از درمانهای لازم برای مدیریت پسوریازیس نیاز داشته باشید.